Νίκος Καββαδίας -σαν σήμερα γεννήθηκε ο αρμενιστής ποιητής

Νίκος Καββαδίας
Γεννήθηκε σαν σήμερα 11 Ιανουαρίου, το 1910, στα περίχωρα του Βλαδιβοστόκ, από γονείς Κεφαλονίτες, υπήρξε από τους σημαντικότερους και παραμένει από τους πιο διαβασμένους ποιητές μας κι όμως, ο Νίκος Καββαδίας έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό μόνο μετά το θάνατό του, όταν ο Θάνος Μικρούτσικος μελοποίησε το “Σταυρό του Νότου”. Αλλά και η λογοτεχνική γενιά του ’30, στην οποία ανήκε, σε γενικές γραμμές τον υποτιμούσε, με τρανή απόδειξη το εξής περιστατικό: το 1954, ενώ ο ποιητής εργαζόταν σε “ποστάλι”, ταξίδεψε με το καράβι του ο Γιώργος Σεφέρης που, τόσο κατά την τυπική υποδοχή των επιβατών, όσο και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, δεν μπήκε καν στον κόπο να τον χαιρετήσει!

Συμμαθητής με τον Γιάννη Τσαρούχη και τον παπά-Γιώργη Πυρουνάκη στο Γυμνάσιο (αφού η οικογένεια επέστρεψε στο Αργοστόλι, με το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και εγκαταστάθηκε, τελικά, στον Πειραιά, όταν ο πατέρας καταστράφηκε οικονομικά), ο πρώτος που εκτίμησε το ταλέντο του ήταν ο Παύλος Νιρβάνας και μέσω αυτού άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα στο περιοδικό της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας, με το ψευδώνυμο Πέτρος Βαλχάλας. Επηρεασμένος από το “μέντορα”, λογοτέχνη και γιατρό του Πολεμικού Ναυτικού,
έδωσε εξετάσεις και στην Ιατρική, αλλά ο θάνατος του πατέρα του τον ανάγκασε, το 1928, να μπαρκάρει, αν και ποτέ δε σταμάτησε να συνεργάζεται με διάφορα φιλολογικά έντυπα. Η συνέχεια, λίγο-πολύ γνωστή…

Τον Ιούνιο του 1933, κυκλοφόρησε η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο “Μαραμπού”, που έγινε δεκτή με πολύ ευνοϊκές κριτικές. Δεκατέσσερα χρόνια μετά, αφού στρατεύτηκε, υπηρέτησε στο σταθμό υποκλοπής της ΙΙΙ Μεραρχίας ως ραδιοτηλεγραφητής, πέρασε στο ΕΑΜ, έγινε μέλος του ΚΚΕ, εντάχθηκε στην Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών και δημοσίευσε, μεταξύ άλλων, τα ποιήματα “Αντίσταση” και “Federico Garcia Lorca”, κυκλοφόρησε η δεύτερη ποιητική του συλλογή, με τίτλο “Πούσι” και επανεκδόθηκε το “Μαραμπού”. Το Μάρτιο του 1954
κυκλοφόρησε και η “Βάρδια”, το μοναδικό πεζό του.

Ο Νίκος Καββαδίας ταξίδεψε αδιάκοπα μέχρι το 1974, αποτυπώνοντας στο χαρτί εικόνες από τα μέρη που γνώρισε και τις φουρτούνες που πέρασε, τη ζωή των ναυτικών, τη σχέση τους με τη θάλασσα, την πατρίδα, τις αδερφές, τις μανάδες τους, τις γυναίκες… Επιστρέφοντας από το τελευταίο ταξίδι του, το Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς, ξεκίνησε αμέσως τις προετοιμασίες για την έκδοση της τρίτης ποιητικής συλλογής του, την οποία όμως δεν πρόλαβε να πιάσει τυπωμένη στα χέρια του. Πέθανε ξαφνικά, στις 10 Φεβρουαρίου του 12975, από εγκεφαλικό επεισόδιο και στην ατζέντα του βρέθηκαν τρεις στίχοι που ήθελε να προτάξει στο “Τραβέρσο”, αλλά αυτό ποτέ δεν έγινε.

“Μα ο ήλιος αβασίλεψε κι ο αητός απεκοιμήθη
και το βοριά το δροσερό τον πήραν τα καράβια.
Κι έτσι του δόθηκε καιρός του Χάρου και σε πήρε…”

Σας προτείνουμε να αναζητήσετε τα λιγότερο γνωστά “Νίκος Καββαδίας, ο αρμενιστής ποιητής” (περιλαμβάνει συνεντεύξεις, αλληλογραφία, ανέκδοτο και άγνωστο έργο, το ναυτικό του φάκελο και τα καράβια που ταξίδεψε), “Νίκος Καββαδίας: γράμματα στην αδελφή του Τζένια και στην Έλγκα”, “Αλληλογραφία Ν. Καββαδία-Μ.Καραγάτση” και “Νίκος Καββαδίας: Το ημερολόγιο ενός τιμονιέρη” (με αθησαύριστα πεζογραφήματα και ποιήματα), όλα από τις εκδόσεις Άγρα.